10 loại đèn Trung thu huyền thoại của thế hệ ngày xưa.
Hình ảnh những chiếc đèn thắp nến xanh đỏ chạy vòng quanh khắp xóm, còn đọng lại trong hồi ức trẻ thơ của nhiều người mỗi độ trăng rằm tháng Tám. Mùa Trung thu xưa với những chiếc lồng đèn kéo quân, đèn ông sao, đèn cù, đèn xe lon, bươm bướm,…
Những ngày này, dạo quanh các cửa hàng bày bán bánh trung thu và những chiếc lồng đèn pin xinh xinh xanh đỏ nhấp nháy. Thế nhưng nhiều người vẫn tìm loại lồng đèn kiểu xưa truyền thống, của một thời tuổi thơ ngày nào.
Nhân dịp Trung thu năm nay, Bigsale Mua Sắm xin tổng hợp lại các loại đèn Trung thu truyền thống từng phổ biến, trở thành món đồ huyền thoại của thế hệ ngày xưa.
1/ Đèn ông sao
Nhắc đến đèn Trung thu hẳn ai trong chúng ta cũng nhớ ngay đến những chiếc đèn ông sao năm cánh rực rỡ sắc màu được làm từ que tre và giấy bóng kính, được trang trí các họa tiết có màu sắc sặc sỡ, bắt mắt.
Đèn ông sao năm cánh đã trở thành biểu tượng và kí ức tuổi thơ khó quên vào ngày tết Trung thu của trẻ em Việt Nam, đặc biệt là ở vùng nông thôn.
2/ Đèn cù (đèn ông sư)
Đèn cù hay đèn ông sư là loại đèn có bánh xe đẩy được nhiều thế hệ 7x, 8x rất yêu thích. Sở dĩ gọi là đèn ông sư vì cái chao đèn hình giống cái mũ mà hòa thượng hay đội trên đầu, còn gọi là đèn cù vì nó quay như cái cù.
Đèn cù thực chất khác với đèn kéo quân, nhiều người có thể sẽ không phân biệt được do đèn kéo quân cũng quay, nhưng cái quay của đèn kéo quân thì chậm và nhịp nhàng với bóng hắt các hình thù chứ không nhanh như đèn cù.
3/ Đèn kéo quân
Đèn kéo quân làm bằng giấy và tre, là một loại lồng đèn đốt nến phổ biến trong nhiều dịp lễ tết và đặc biệt là vào dịp Tết Trung thu.
Bên trong chiếc đèn này có những hình ảnh dân gian quen thuộc được gắn lên, khi đốt đèn, bóng của nó sẽ in lên mặt ngoài của đèn và xoay quanh vòng tròn liên tục, nhìn như đoàn quân lính đang di chuyển. Vì thế nó mới mang tên gọi rất đặc biệt và gần gũi “đèn kéo quân”.
4/ Đèn xe lon (đèn ống bơ)
Đèn xe lon là đồ chơi sáng tạo của nhiều thế hệ trẻ em 7x, 8x. Cứ mỗi dịp Trung thu về, chỉ cần hai lon sữa bò, một cọng dây kẽm, một cây tre và tốn ít công sức là bạn có thể tự làm cho mình chiếc lồng đèn xe ống lon đẩy, có đèn xoay như xe cảnh sát, phát sáng cả một góc phố phường.
5/ Đèn quả trám
Đèn kiểu qủa trám có thể xếp bằng giấy, nhưng làm bằng ống lon bia hay lon nước ngọt vừa nhanh, vừa đẹp mà lại bền nữa.
6/ Đèn film cũ
Loại đèn Trung thu làm từ giấy film cũ thịnh hành trong giai đoạn 1980 -1990. Người ta nghĩ cách làm ra loại đèn giấy film từ những cuộn film chụp ảnh, phim điện ảnh cũ đã qua sử dụng, để cho ra lò những chiếc lồng đèn này phải trải qua nhiều công đoạn với sự tỉ mỉ cao.
Dù cho mẫu mã không đa dạng, chỉ xoay quanh các loại đèn trái bí, hình chùa,… nhưng do màu sắc, bền, chịu được nước và độ sáng bóng nên vẫn khiến trẻ em thích thú.
7/ Tàu thủy sắt chạy bằng dầu
Tàu thủy bằng sắt là món đồ chơi thủ công đặc trưng của nhiều thế hệ trẻ em mỗi dịp Trung thu trước những năm đầu thập niên 1990. Món đồ chơi này làm bằng sắt rất công phu, tỉ mỉ đòi hỏi tay nghề và kinh nghiệm mới làm được.
Nguyên liệu là vỏ sữa bò, hộp thiếc đã qua sử dụng được rửa sạch, cán phẳng rồi cắt, ghép. Công đoạn đòi hỏi người làm phải thật khéo léo và kiên trì. Nó được chơi vào dịp Trung thu và đốt bằng dầu hỏa, những chiếc tàu chạy có ánh sáng, khói và tiếng động cơ rất độc đáo.
8/ Đèn lồng giấy xếp (Đèn giấy nhún)
Đèn lồng giấy xếp là một sản phẩm được các bé gái rất yêu thích, bày bán nhiều trên thị trường và kiểu dáng cũng khá đa dạng. Loại đèn này rất đơn giản và dễ làm. Chỉ với một tờ giấy màu và ít hồ dán là bạn đã có thể xếp ngay một chiếc đèn lồng xinh xinh đáng yêu để chơi Trung thu.
Nếu yêu thích kiểu dáng đèn lồng này, bạn có thể chuẩn bị vài tờ giấy màu, bìa cứng, dây chỉ là có thể tự tay làm cho mình một chiếc rồi nhé.
9/ Đèn hoa đăng
Theo dân gian thì hoa đăng (đèn hoa) là những chiếc đèn được thắp sáng biểu trưng cho trí tuệ sáng suốt và sự thanh cao thoát tục. Hoa đăng mang nét đẹp văn hóa truyền thống và ý nghĩa tâm linh, giá trị tinh thần của cả một dân tộc.
Đèn hoa đăng có cấu tạo đơn giản, xếp bằng giấy màu thành hình bông sen, ở giữa cắm nến và được thả trôi trên sông vào đêm rằm hàng tháng, các ngày lễ lớn và đặc biệt là Tết Trung thu.
10/ Các loại đèn tự làm bằng giấy kiếng màu và tre
Những chiếc đèn tự làm dù không sắc xảo nhưng đầy ắp niềm vui và tiếng cười với muôn dạng sắc màu, các ý tưởng sáng tạo khác nhau của lớp trẻ 7x, 8x ngày xưa như đèn cá chép, đèn thiên nga, đèn hoa sen, đèn bươm bướm, đèn con gà, đèn tàu thủy,…
Trên đây là tổng hợp 10 loại đèn Trung thu truyền thống xưa của thế hệ trước. Nhiều loại đèn ngày nay đã không còn nữa hoặc ít xuất hiện. Mong rằng qua bài viết này sẽ lưu trữ lại và truyền cảm hứng cho lớp trẻ ngày nay nhằm duy trì những nét đẹp truyền thống khi xưa.
